کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

در دو دهه اخیر منطقه گرایی به یکی از اصلی ترین موضوعات خاص رشته های علوم اجتماعی،سیاست مقایسه ای،اقتصاد بین الملل،روابط بین الملل و اقتصاد سیاسی بین المللی تبدیل شده است. در تعریف مفهوم منطقه گرایی در میان پژوهشگران حوزه های مطالعات منطقه ای و روابط بین الملل اتفاق نظر وجود ندارد.در بیشتر موارد همگرایی در سیاست بین الملل با منطقه گرایی یکسان  بر آورد می شود.شاید یکی از دلایل این مساله آن باشد که همگرایی بسیار ملموس تر و عینی تر در سطح منطقه ملاحظه می شود در رویکردی دیگر منطقه گرایی گاه با فرا ملی گرایی یا گرایش های بین حکومتی یکسان شناخته می شود،که به گسترش چشمگیر همکاری های اقتصادی وسیاسی میان دولت ها وسایر کنشگران در مناطق جغرافیایی خاص اشاره دارد.عوامل موثر در تحلیل منطقه گرایی بسیار گسترده اند ودر بیشتر موارد منطقه گرایی بر حسب درجه انسجام اجتماعی(زبان،قومیت،نژاد،فرهنگ،مذهب،تاریخ و آگاهی از میراث مشترک)،همگرایی اقتصادی(الگوها و رژیم های تجاری و هم تکمیلی اقتصادی)،یکپارچگی سیاسی(نوع رژیم،ایدئولوژی و زمینه های فرهنگی مشترک) و انسجام سازمانی (وجود نهادهای رسمی منطقه ای)تجزیه و تحلیل می شود.در اصل منطقه به صورت ترکیبی از عواملی مانند نزدیکی جغرافیایی،درجه بالای ارتباطات،چارچوب های نهادی و هویت های فرهنگی مشترک تعریف می شود.با توجه به اینکه مناطق پویایی خاص دارند،ضروری است همکاری های منطقه ای بر اساس رشد تعامل های اقتصادی،سیاسی،اجتماعی وهویتی،میزان جریان های تجاری،ویژگی ها،ارزشها و تجارب مشترک مورد توجه قرار گیرد(الهه کولایی،2:1389)

1-2- بیان مسئله

پس از پایان جنگ سرد فکر منطقه گرایی در جهان مشهود می باشد چون یکی از راه های حل بحران های موجود در جهان استفاده از الگوی منطقه گرایی می باشد که وجود منافع مشترک احساس تهدید و دشمن مشترک، وجود زمینه های عینی مشترک نظیر فرهنگ ، امنیت ، سیاست های اقتصادی و رژیم سیاسی و استفاده بیشتر از توان موجود در منطقه و افزایش قدرت و جایگاه در عرصه جهانی که با بهره گرفتن از اتحاد و ائتلاف بین چند کشور در منطقه صورت میگیرد خود می تواند عاملی در تشدید فکر منطقه گرایی باشد.

امروزه شتاب و عجله به سوی منطقه گرایی و افزایش توافقات تجارت منطقه ای خود نشانگر میزان این اشتیاق می باشد در این راستا از اتحادیه اروپا می توان یکی از پیشگامان نام برد بطوریکه تشکیل اتحادیه اروپا که ما حصل منطقه گرایی می باشد آن هم بین کشورهایی که ( بعضاً اصلاً همدیگر را قبول نداشته ) نتیجه تصمیمات عاقلانه ای بود که توسط دولتمردان این کشور ها صورت گرفت.

با توجه به پیشینه موجود در زمینه منطقه گرایی اصولاً هر قدر انسجام اجتماعی ( زبان ، قومیت ، فرهنگ ، مذهب ، تاریخ ، آگاهی از میراث گذشته ) و انسجام اقتصادی و یک پارچگی سیاسی تو ام با انسجام سازمانی بیشتر باشد روند منطقه گرایی سریعتر و موثر تر خواهد شد و از طرف دیگر از آنجایی که منطقه عبارتست از گروهی از کشور ها و دولت های مجاور هم که از نظر جغرافیایی معمولا دارای موسسات سیاسی و اقتصادی مشترک باشند لذا منطقه گرایی به دلیل موقعیت جغرافیایی و طبیعی شان به راحتی شکل    می گیرد . بنابراین تلاش برای ایجاد منطقه گرایی باید بین کشورهایی صورت گیرد که این ویژگی را دارند.

منطقه گرایی بر خلاف جهانی سازی خواست و فرایند ارادی می باشد که دولت ها با شناخت ظرفیت های خود و طرف مقابل با ملاحظه نیازها و وابستگی متقابل اقدام به همکاری مشترک در راستای تامین منافع مشترک انجام می دهند با نگرش اجمالی به روند تاریخی منطقه گرایی به راحتی میتوان دید که در روش سنتی کنش گران و نیروهای عملیاتی صرفا در تمایلات دولتی خلاصه می شد ولی در نوع نوین منطقه گرایی کنش گران و نیروهای غیر دولتی نیز در برگرفته می شوند که نسبت به نوع کلاسیک جامع تر و بارزتر است زیرا به رشد یک پارچگی اجتماعی در محدوده یک منطقه و تعاملات اجتماعی بیشتر منتهی می گردد.

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

ایران نیز به دلیل ژئوپلتیک حساس خود از جمله قرارگرفتن در بین بحران­های منطقه­ای عراق و افغانستان و همچنین ماهیت مسایل سیاسی – امنیتی که با آن­ها روبرو است، از جمله برنامه هسته­ای، به نوعی با مسایل نظام امنیت بین الملل درارتباط مستقیم است. گسترش نقش و دامنه­های منافع سیاسی- امنیتی و اقتصادی ایران درسطح منطقه­ای و جهانی با نیاز به تعامل و شناخت بیشتر از مناطق مختلف جهان به خصوص منطقه خاورمیانه و غرب آسیا افزایش یافته است. حضور فعال ایران درمناطق مختلف جهان تا جایی­ که با اهداف اقتصادی و سیاسی – امنیتی و استراتژیک ایران هماهنگ باشد به نفع یک قدرت درحال رشد مانند ایران است. منطق روابط بین الملل در دنیا­ی امروز به گونه ­ای است که وجود تعامل، ائتلاف و اتحاد را یک امر ضروری می سازد. دستیابی به چنین امری بدون یک سیاست خارجی فعال امکان پذیر نیست. از آنجا که مسایل ایران با مسایل جهانی در ارتباط هستند، تقویت منطقه گرایی و افزایش دامنه های نقش و نفوذ ایران می تواند درخدمت اهداف توسعه­ای و رفع تهدیدات امنیتی  و رشد اقتصادی کشور قرارگیرد.

1-4-سؤ ال تحقیق

ژئو پلیتیک چگونه بر نقش آفرینی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران موثراست ؟

1-5- فرضیات تحقیق

تحقیق پیش رو دارای دو  فرضیه می باشد:

1- موقعیت جغرافیایی  ایران می تواند بر نقش آفرینی منطقه ای ایران در غرب آسیا موثر باشد.

خرید اینترنتی فایل کامل :

2- منابع انرژی و ویژ گی ژئو کالچرمی تواند بر نقش آفرینی ایران نسبت به سایر کشورهای منطقه در منطقه گرایی غرب آسیا مؤثر باشد.

1-6 – اهداف تحقیق

اهداف تحقیق بصورت زیر می باشد

• تبیین و شناخت مؤلفه های اثربخش ایران در زمینه انرژی و ژئوکالچر بر نقش آفرینی منطقه گرایی ایران
• تحلیل توانمندی های ایران بر نقش آفرینی منطقه گرایی ایران
• -بررسی محدوده واقعی نفوذ جمهوری اسلامی ایران در غرب آسیا
• نشان دادن اینکه برقراری صلح و ثبات در منطقه از راه منطقه گرایی واتحاد منطقه ای و کاهش کشمکش بین دولت ها صورت می گیرد  و توانمندی های اثربخش ایران برای تقویت این منطقه گرایی می تواند نقش مؤثری داشته باشد.
• تحلیل رشد و توسعه منطقه گرایی و اثرات آن بر رشد موقعیت اقتصاد در ایران . 

1-7- قلمرو تحقیق

1-7-1-قلمرو زمانی تحقیق  

قلمرو زمانی در این پایان نامه از سال1357الی 1394یعنی زمانی است که جمهوری اسلامی ایران ظاهر می شود وتا امروز که نقش یک قدرت منطقه ای را بازی می کند.

1-7-2- قلمرو مکانی تحقیق                                                                                                                                                           

قلمرومکانی تحقیق حاضرغرب آسیا یا جنوب غربی آسیا منطقه‌ای در آسیا است که با جنوب خاور اروپا و شمال خاور آفریقا همسایه است. ایران هم به لحاظ این تقسیمات در غرب آسیا واقع شده است.

غرب آسیا شامل کشورهای ایران،ارمنستان،جمهوری آذربایجان،بحرین،قبرس،گرجستان،عراق، اردن،کویت،لبنان،عمان،فلسطین،قطر،عربستان سعودی،سوریه،ترکیه،امارات متحده عربی،یمن می باشد.از نظر محدوده زمانی دو دهه اخیر می باشد.

1-7-3- قلمرو مو ضوعی تحقیق

این تحقیق مقایسه تطبیقی تاثیر گذاری مولفه های ژئوپولیتیک بر منطقه گرایی جمهوری اسلامی

ایران را مورد مطالعه قرار میدهد.

1-8- پیشینه ی تحقیق

2- در سال 1385،دکتر عمران علیزاده در پایان نامه دوره کارشناسی ارشد خود از عوامل ژئوپلتیک تأثیرگذار بر همگرایی های منطقه ای اشاره نموده که در آن محوریت جمهوری اسلامی ایران را با بیان مشترکاتی نظیر قومیت، زبان و خط، دین و مذهب و فرهنگ و تاریخ میراث مشترک مورد تأکید قرار داده و این تشابهات را موجب تقویت در همگرایی برای منطقه گرایی را متذکر شده اند .

3-در سال 81،دکتر محمدرضا حافظ نیا در کتاب جغرافیای سیاسی ایران اشاره به موقعییت خاص ایران نموده است  و اظهار داشته که  این موقعییت مسیر ارتباط تمد نها واقوام مختلف در حد فاصل مناطق  جغرافیایی بوده و همین ویژگی برقراری ارتباط با ایران را اجتناب ناپذیر تلقی نموده است و علاوه بر آن میتوان به  کتاب ایران منطقه ای» تألیف دکتر محسن رضایی که در مورد چگونگی قدرت منطقه ای ایران در جنوب آسیای غربی اشاره نمود و همچنین کتاب «افقهای جدید در جغرافیا» که توسط دکتر محمدرضا حافظ نیا و مراد کاویانی راد نگاشته شده و به مسئله منطقه گرایی و سازمان های منطقه ای پرداخته شده است اشاره نمود.

1-9- روش و ابزار گردآوری اطلاعات

روش گردآوری اطلاعات به شیوه مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و تهیه گزارشات از طریق مراجعه به کتب و مجلات مرتبط می باشد و ابزار گردآوری با بهره گرفتن ازفیش برداری، سایت های اینترنتی و بانک های اطلاعاتی و همچنین استفاده از نقشه ها، نمودارها و جداول می باشد.

1-10- سازماندهی تحقیق

تحقیق حاضر در پنج فصل تهیه شده است که فصل اول آن به کلیات و چارچوب تحقیق می پردازد.در فصل دوم به مبانی نظری و بنیادی تحقیق حاضر و همچنین تاریخچه و تعاریف پایه اشاره دارد.در فصل سوم قلمروی جغرافیایی تحقیق مورد تحقیق و شناسایی قرار می گیرد.

در فصل چهارم این تحقیق به یافته های تحقیق  تخصیص یافته و در نهایت فصل پنجم به نتیجه گیری ،آزمون فرضیه و ارائه پیشنهاد وراهکار در زمینه موضوع تحقیق اختصاص  یافته است.

1-11- محدودیت های تحقیق

در انجام این پژوهش مشکلات و سختی هایی پیش روی محقق بوده  است که از جمله آنها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1-کمبود کتب و منابع تحقیقاتی در زمینه موضوع مورد تحقیق(به دلیل تنوع و به نوعی جدید بودن موضوع)

2-دوری از مرکز و مشکلات تردد با توجه به قرار گرفتن مراکز علمی معتبر و کتابخانه های مرجع در خارج از استان.

1-12-تعاریف واژگان تحقیق

1-12-1- منطقه گرایی: منطقه گرائی در سیاست بین الملل به گسترش قابل ملاحظه همکاری های سیاسی و اقتصادی میان دولتها و سایر بازیگران در نواحی جغرافیایی خاصی اشارت دارد. اصولاً منطقه به صورت ترکییی از نزدیکی جغرافیایی، درجه بالای تعاملات، چارچوب های نهادی و هویت های فرهنگی مشترک تعریف می گردد. در اغلب موارد منطقه گرائی بر حسب درجه انسجام اجتماعی (زبان، قومیت، فرهنگ، مذهب، تاریخ وآگاهی ازمیراث مشترک) انسجام اقتصادی ( الگوهای تجاری و مکمل بودن اقتصادی)، یکپارچگی سیاسی (نوع رژیم و ایدئولوژی ) و انسجام سازمانی (وجود نهادهای رسمی منطقه ای) تجزیه و تحلیل می شود.(سایت ایران بازگو)

1-12-2- جمهوری اسلامی ایران: پس از آنکه قرنها تئوری جدایی دین از سیاست و نظامهای حکومتی لائیک بر دنیا سیطره داشت و قوانین شرعی و الهی امری خصوصی در زندگی مردم تعبیر می شد، در 12فرودین سال 58، نظامی متولد شد که این نظریه‌ها را در قرن بیستم باطل کرد و حکومت اسلامی را براساس موازین وآموزه‌های دینی به منصه ظهور و عمل رساند.این ساختارسیاسی واجتماعی جمهوری اسلامی نام گرفت.(سایت فرهنگ نیوز)