مطالعه تطبیقی ماهیت و آثار حقوق اسرا در ایران ، اسلام و حقوق بین الملل
:
1)بیان مسأله:
عهدنامه ژنو مورخ 27 ژوئیه 1929 در زمینه بهبود سرنوشت اسیران جنگی.عهدنامه سوم ژنو مورخ 12 اوت 1949 در مورد رفتار با اسیران جنگی. براساس این قواعد، مقامات کشور اسیر کننده باید با اسیران جنگی، در هر زمان و تحت هر شرایطی در کمال انسانیت رفتار کنند و از اعمال هر گونه رفتار غیرانسانی از قبیل خشونت ( به صورت شکنجههای جسمانی یا روانی و غیره)، تهدید، توهین، و بالاخره غفلت غیر موجه که منجر به فوت آنان گردد و یا سلامتی آنها را دچار مخاطره سازد، پرهیز نمایند (ماده 13 عهدنامه سوم). اسیران، برخوردار از احترام و شرافت و حیثیت شخصی هستند (ماده 14 عهدنامه سوم) و بایستی با آنان بدون در نظر گرفتن نژاد، تابعیت و مذهب رفتار شود (ماده 16 عهدنامه سوم). به گفته پروفسور روتر « بیاغراق میتوان گفت که اسیران جنگی در کلیهی موارد بجز موارد آزادی خروج از اردوگاهها، از همان رفتار انسانی مساعد برخوردارند که نیروهای مسلح کشور اسیر کننده.» در اسلام نیز اسیر جنگی دارای حقوق و احکامی است که مسلمانان به هر شکل، موظف به رعایت آن میباشند. از جمله این حقوق، احترام به اسیر و رفتار محبتآمیز با او میباشد. پیامبر اسلام مسلمانان را به خوش رفتاری با اسیران سفارش میکند از طرفی اسیر نمودن دشمن در حال جنگ مبنای مشروعیت شرعی و حقوقی دارد واسلام بر این نکته تأکید میورزد. در قرآن در موارد متعددی بر این امر تأکید شده است، مانند آیه 5 سوره توبه و آیه 4 سوره محمد.با توجه به توضیحات فوق این پژوهش در پی بررسی تطبیقی ماهیت و آثار حقوق اسرا در ایران ، اسلام و حقوق بین الملل میباشد.
2) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:
یکی از موضوعاتی که همواره در روابط بینالمللی در گذشته و حال مطرح بوده و از مهمترین سرفصلهای حمایت بشردوستانه به شمار میآید، مسئله حقوق اسرا است. در گذشتهی نه چندان دور اسرای جنگی مورد بیمهریهای بسیار بوده و اینگونه افراد معمولا با سرنوشتی شوم از قتل، کورشدن، عقیم گردیدن، تحمل بردگی و کارهای سخت تا پایان عمر روبرو بوده و در کمتر مواردی، دولت گیرندهی اسیر در برابر منت بر اسرا و یا گرفتن فدای مالی سنگین حاضر به آزادکردن اسرا بوده است. مقررات بینالمللى در سایر نظامهاى حقوقى، به تدریج پس از پیدایش جامعه ملل و سپس سازمان ملل متحد شكل حقوقى و قانونى به خود گرفت، و كشورها با تصویب و امضاى
خرید اینترنتی فایل کامل :
این مصوبات، به صورت قانونى، خود را ملزم به مراعات آن مىداننددر این میان یکی از قراردادهای مهم بین المللی در مورد اسرای جنگی، عهدنامهی ژنو 27 ژوئیه 1929م در مورد رفتار با مجروحان یا بیماران و سرنوشت زندانیان جنگی است که تا حدودی به حقوق و مسایل مربوط به اسرای جنگی اشاره نموده است.از طرف دیگر می بینیم هر روز در سطح جهان درگیری هایی پیش می آید که تا حدود زیادی بنیادی ترین حقوق اسرا در آن پایمال شده و در برخی از موارد مشاهده میشود به محض اسیر شدن ، اسیر بصورت بسیار وحشناکی به قتل میرسد لذا پرداختن به موضوعات این چنین در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی از اهمیت خاصی برخوردار است و در صورت کاربردی بودن چنین پژوهش هایی در زمینه جرم انگاری آن می توان در نهایت با تشکیل دادگاه های بین المللی ، عاملان چنین جنایاتی را مجازات کرد.
3)مرور ادبیات و سوابق مربوطه:
4) اهداف :
در این پایان نامه در ابتدا به تعریفی از اسیر از دیدگاه اسناد و کنوانسیون های بشردوستانه با تأکید بر کنوانسیون سوم ژنو 1949 ، در حقوق ایران و اسلام دست میزنیم و سپس به اجمال به حقوق به رسمیت شناخته شدهی اسیران در این کنوانسیون اشاره میکنیم. سپس به دیدگاه قانون گذار ایران در زمینه ماهیت و آثار حقوق اسیران پرداخته خواهد شد در ادامه به بررسی نحوهی رفتار با اسیران از منظر اسلامی با نگاهی به آیات قرآنی، احادیث و روایتهای منقول از معصوم و احکام صادره از فقیهان شیعه و سنی خواهیم پرداخت.
5)سؤالات تحقیق:
قانون گذار ایران در زمینه الزام به رعایت حقوق اسرا چه تدابیر و ضمانت اجرا هایی پیش بینی کرده است ؟
اسلام در مورد حقوق اسرا چه تدابیری پیش بینی کرده است؟
اسناد و کنوانسیون های بین المللی برای حفظ حقوق اسیران جنگی چه تدابیری و ضمانت اجرا هایی پیش بینی کرده است؟
6)فرضیه های تحقیق:
با توجه به ماهیت حقوق بشر دوستانه ،رعایت حقوق اسیران به نظر میرسد قانون گذار ایران دراین زمینه گام های موثر و مفیدی برداشته است.
با نگاهی به اسناد فقهی و رویه پیامبر و ائمه ، به نظر میرسد اسلام در مورد حقوق اسرا تدابیر کاربردی پیش بینی کرده است .
با توجه به اسناد و کنوانسیون های بین المللی به نظر میرسد این اسناد درجهت حفظ حقوق اسیران جنگی تدابیری و آثار عدم اجرای این قوانین تدوین شده است .
7) روش شناسی تحقیق:
8) ساختار تحقیق
این پایان نامه طی سه فصل به بررسی و مطالعه تطبیقی ماهیت و آثار حقوق اسرا در ایران ، اسلام و حقوق بین الملل پرداخته است که در ذیل به مهمترین عناوین آن اشاره می شود.