بررسی رابطه بین مسؤولیت پذیری اجتماعی سازمان با کارتیمی و توسعه حرفه ای از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه علومپزشکی همدان در سال تحصیلی94-1393
توسعه حرفهای کارکنان: نوا[7] (2008) منظور از توسعه حرفهای کارکنانٌُُْْ را مجموعه ای از فعالیتهایی که دانش و مهارت های کارکنان را با هدف انجام موفقیت آمیز وظایف در شغل حرفهای و کسب آمادگی برای تقبل مسؤولیتهای آتی بهبود میبخشد، میداند(نوا، 2008، ترجمه پور صُادق، 14:1384).
با توجه به اینکه دانشگاه منشأ همه تحولات اساسی جامعه ازجمله اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است و عنصر اساسی و بسیار تأثیرگذار در این فرایند، کارکنان به ویژه اعضای هیأت علمی میباشند، بنابراین شایسته است با نگاه ویژهای، به مسائل دانشگاه، و اعضای هیأت علمی نگریسته شود. لزوم توجه به محیط كاری اعضای هیأت علمی یكی از وظایف مسئولان مراكز آموزش عالی است. درنتیجه هدف از این پژوهش بررسی رابطه سه متغیر اساسی مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان، کار تیمی و توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان از دیدگاه اعضای هیأت علمی است.
2-1. بیان مسئله پژوهش
با توجه به اهداف دانشگاهها در تربیت نسل جوان و پرورش جامعهای مولد و محقق و به ویژه اهداف مهمی که دانشگاه های علوم پزشکی برعهده دارند، از جمله: فراهم آوردن امکانات تامین بهداشت و درمان کلیه افراد کشور از طریق گسترش خدمات بهداشتی، درمان و آموزش تربیت نیروی انسانی متخصص، متعهد و توسعه یافته، برای حفظ و افزایش سلامت جامعه و توسعه پایدار کشور، برهمین اساس این موسسات باید ضمن فراهم کردن شرایط لازم برای مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمانی، از بهرهوری بالایی برخوردار باشند (حقیقتفر و ناظم،144:1387).
در نتیجه امروزه به دلیل رشد و توسعه سازمان ها و افزایش نقش آنها در اجتماع پیامدهای اجتماعی فعالیتهای سازمانها وتاثیرات آن بر ذی نفعان مختلف اهمیتی روز افزون یافته است. به گونه ای که عملکرد مسئولبیتپذیری اجتماعی سازمانها بر عملکرد جامعه، تاثیرات بزرگی دارد( البرزی و یزدان شناس ،5:1386). مسئله دیگر اهمیت کار تیمی در سازمانها و به خصوص در دانشگاه است. اثرات كارتیمی هم در سطح سازمانی، هم در سطح گروهی و هم در سطح فردی مشهود است. از جمله این تاثیرات، تضمین كیفیت، تسریع امور، نوآوری، رفتار كارآمدتر، گسترشظرفیتهایكاری، توسعه شخصیت، توسعه حساسیت اجتماعی وغیره میباشد (ماروسی و بنسیك[9] 2009: 169).
از سویی امروزه یکی از شاخص های موفقیت و میزان بالندگی سازمانها نسبت به هم، توسعهحرفهای نیروی انسانی در سازمان است که باعث می شود افراد وظایف محوله را با کیفیت بالاتری انجام داده و از حداکثر توان خود در جهت تحقق اهداف سازمان بهره گیرند. نتایج تحقیقات نشان داده است که توسعه حرفه ای کارکنان باعث افزایش عملکرد سازمان می شود. لذا سازمانهایی که دارای افرادی با سطوح بالای توسعه حرفه ای هستند از عملکرد بهتری برخوردار هستند.
آیا بین مسؤلیت پذیری اجتماعی سازمانی با کار تیمی و توسعه حرفه ای اعضای هیأت علمی در دانشگاه علوم پزشکی همدان رابطه وجود دارد؟
چارچوب مفهومی پژوهش
شکل(1-1) مدل مفهومی پژوهش
منابع طراحی مدل پژوهش: کارول(1991)، لنچیونی(2004)، نوا(2008).
3-1. اهمیت و ضرورت انجام پژوهش
با توجه به توضیحات فوق و امکان تحقق اهداف در دانشگاه به برخی از علل و اهمیت پژوهش به شرح زیر می توان اشاره کرد:
– روشها و سبكها و عملكردهای مدیریت به طور گسترده و دامنهدار با مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان ارتباط تنگاتنگ دارد. زیرا که اولآً به وضوح مشخص است که اعمال دانشگاه (علوم پزشکی همدان) بر محیط بیرونی تأثیر بسیاری خواهد داشت و نمی توان سود و زیان ناشی ازآن بر جامعه را نادیده گرفت و ثانیآ اینکه موقعیت چشمگیر دهههای اخیر، سازمانهایی با حدأقل امکانات مادی از یک سو و شکست سازمانهایی با بهترین توانایی مادی از سوی دیگر بیانگر نقش قابل توجه عوامل غیرمادی مثل؛ مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان، کار تیمی و توسعه حرفهای کارکنان در سازمانها و بخصوص سازمان دانشگاهی است و تحقیقات نشان داده که متغیرهای مسؤولیت پذیری اجتماعی سازمان، کار تیمی و توسعه حرفهای کارکنان، عامل مؤثری در اثر بخشی دانشگاهها است و نادیده گرفتن آنها می تواند خسارت و زیان زیادی را به همراه داشته باشد
– میزان مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان، گسترش کار تیمی، و توجه به توسعه حرفهای و دانش فنی اعضای هیأت علمی، در دانشگاه مشخص می شود. یکی از دلایل مهم پژوهش همین تعیین میزان مسؤولیت پذیری اجتماعی سازمان، کار تیمی، و توجه به دانش فنی و توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی دانشگاه است که موفقیت دانشگاه بستگی به میزان توجه دانشگاه به این متغیرها دارد.
– میزان همخوانی متغیرهای مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان، کار تیمی و توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی در وضعیت کنونی با اهداف دراز مدت دانشگاه روشن می شود.
– ازسویی دیگر رابطه متغیرهای مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان با متغیرهای کار تیمی و توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی دانشگاه مشخص خواهد شد. بنابراین دانشگاه قادر خواهد بود که مکملهایی را برای پر کردن شکاف و فاصلهی که در رسیدن به اهداف کلی سازمان در نتیجه نقص در این متغیرها وجود دارد را با سیاست های مناسب و ایجاد راحل های لازم پر نماید.
– زمانی بهسازی و بهبود وضع سازمانها و بویژه دانشگاهها بهتر می شود که با رویکردی علمی و دقیق هنجار و شاخص های مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان با متغیرهای کار تیمی و توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی دانشگاه را شناخت و متناسب با آنها به تدوین برنامه های جبرانی جهت افزایش کیفیت خدمات آموزش عالی پرداخت.
4-1. اهداف پژوهش
1-4-1. هدف کلی
شناسایی رابطه بین مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان با کار تیمی و توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان از دیدگاه اعضای هیأت علمی این دانشگاه در سال تحصیل 1394-1393.
2-4-1. اهداف جزئی
1) تعیین وضعیت مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان، کار تیمی و توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان از دیدگاه اعضای هیأت علمی.
2) تعیین رابطه مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان با کار تیمی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان از دیدگاه اعضای هیأت علمی.
3) تعیین رابطه مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان با توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان از دیدگاه اعضای هیأت علمی.
4) پیش بینی کار تیمی و توسعه حرفه ای از طریق مؤلفه های مسؤولیت پذیری اجتماعی سازمان.
5-1. سؤالهای پژوهش
سؤال1) وضعیت مسؤولیت پذیری اجتماعی سازمان دانشگاه علوم پزشکی همدان، از دیدگاه اعضای هیأت علمی چگونه است ؟
سؤال2)وضعیت کارتیمی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، از دیدگاه اعضای هیأت علمی چگونه است ؟
سؤال3) وضعیت توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، از دیدگاه اعضای هیأت علمی چگونه است ؟
سؤال4) کدام یک از مؤلفه های مسؤولیت پذیری اجتماعی سازمانی، پیش بینی کننده بهتری برای کارتیمی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، از دیدگاه اعضای هیأت علمی میباشد ؟
سؤال5) کدام یک از مؤلفه های مسؤولیت پذیری اجتماعی سازمانی، پیش بینی کننده بهتری برای توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، از دیدگاه اعضای هیأت علمی می باشد.
6-1. فرضیههای پژوهش
فرضیه1) بین مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان با کار تیمی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان از دیدگاه اعضای هیأت علمی رابطه وجود دارد.
فرضیه2) بین مسئوولیتپذیری اجتماعی سازمان با توسعه حرفهای اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه رابطه وجود دارد.
7-1. تعاریف مفهومی و عملیاتی اصطلاحات
1-7-1. تعاریف مفهومی اصطلاحات
مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان[13]
- تعهدات قانونی[16]: مسؤولیتهای حقوقی در بر گیرنده یک مجموعه از دستورالعملهای اخلاقی است که برای تجارت عادلانه، توسط قانون گذاران وضع شده است.
- تعهدات اخلاقی[17]: تعهدات اخلاقی بازگو کننده فعالیتهایی هستند که بر خلاف تعهدات اقتصادی و حقوقی تدوین نشده اند واز طرف افراد جامعه به صورت دستورالعمل ارائه نشده اند. این تعهدات در بر گیرنده هنجارها، استاندارد ها و انتظاراتی است که بازگو کننده دغدغههای مصرف کنندگان، کارکنان، سهامداران و جوامع در خصوص عدالت، برابری و پاسداری از وجدان ذی نفعان میباشد.
کار تیمی[19]:
تعهد[20]: منظور از تعهد، پایبند بودن به تصمیمات و برنامه ها است، به طوری كه همه به وضوح درآنها مشاركت كنند گویی كه انگار آن تصمیم به اتفاق آراء گرفته شده است.
اعتماد[21]: اطمینان و پشتگرمی اعضای تیم از حسن نیت همكاران و اعتقاد به اینكه در گروه نیازی به پائیدن دور و بر و حالت فاعی به خود گرفتن نیست.
مسئولیت پذیری[22]: شوق اعضای تیم به بازخواست كردن خود و همتایان درباره رفتار یاعملكردی كه برای تیم زیانبار است (لنچیونی[23]،2004، به نقل از زند و همکاران،38:1390).
برخورد سازنده[24]: بحثهای سازندهای كه در آن افراد در كوتاهترین زمان به بهترین راه حل می رسند.
هدفمندی[25]: حالتی است كه در آن افراد، هدفها و نصابهای تیمی را بر نیازهای فردی ترجیح می دهند (لنچیونی، ترجمه امینی، 1388،111-109).
توسعه حرفهای[26]:
توسعه حرفهای یک فرایند مستمر در خصوص ارزیابی نیازهای آموزشی هر فرد و برنامه ریزی برای رفع این نیاز ها است (نوا[27] ،2008، ترجمه پورصادق و علیمیرضایی، 36:1384). رویكردهای توسعة حرفه ای نوا(2008) مؤلفه های آموزش، كار تیمی، مهارت سازمانی، توسعة مسیر شغلی، توسعة روابط بین فردی و ارتباطات را مورد سنجش قرار می دهد( فرهنگ و همکاران، 160:1390).
آموزش[28]: آموزش هر گونه فعالیت و تدبیر از پیش طرح ریزی شدهای است که هدف آن آسان سازی یادگیری در یادگیرندگان و کوششی در جهت بهبود عملکرد شاغل در ارتباط با انجام کار و مسائل مربوط به آن می باشد( خدادادی، 2:1392).
کارتیمی[29]: کارتیمی به معنای کارکردن با هم برای یک هدف مشترک است. برای ایجاد کار تیمی در یک حوزه کاری افراد گروه باید برای هدف و روش دستیابی با آن، توافق داشته باشند (رابینز، استیفن[30]، ترجمه الوانی و دانایی فر، 19:1386).
مهارت سازمانی[31]: زمانی رخ میدهد که مهارت و توانایی های قبلی کارمند با مهارت هایی که برای انجام شغل جدید لازم است هماهنگی نداشته باشد.کارکنان برای موفقیت در مشاغل جدید باید مهارت هایشان را بسط و توسعه دهند(نوا[32]، 2008ترجمه پورصادق و علی میرضایی، 33:1384).
توسعه مسیر شغلی[33]: به افزایش چالشها یامسؤولیت های جدید در شغل کارمند اشاره دارد.که آنها را باید وادار کرد که مهارت های جدید را یاد بگیرند و به شکل جدید از مهارت خود استفاده کنند (نوا[34]، 2008ترجمه پورصادق و علی میرضایی، 39:1384).
توسعه روابط بین فردی[35]: یعنی کارکنان مهارت و دانش خود را در مورد سازمان و مشتریان آن از طریق تعامل با نیروهای باتجربهتر سازمان افزایش دهد (نوا، 2008 ترجمه پورصادق و علیمیرضایی، 46:1384).
ارتباطات[36]: ارتباطات فرایندهایی است كه در آن اطلاعات واضح و روشن بین دو یا چند نفر ازاعضای تیم مبادله می شود(آرامون و همکاران، 63:1388).
2-7-1. تعاریف عملیاتی اصطلاحات
مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان: در این پژوهش منظور از مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان: نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به 20 گویه در پرسشنامه مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان کارول (1979) کسب می کنند.
تعهدات اقتصادی: در این پژوهش منظور از تعهدات اقتصادی، نمرهای است که هر یک از آزمودنیها در پاسخ به گویه های (5-4-3-2-1) پرسشنامه مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان کارول (1979) به دست آوردند.
تعهدات اخلاقی: در این پژوهش منظور از تعهدات اخلاقی، نمرهای است که هر یک از آزمودنیها در پاسخ به گویه های (10-9-8-7-6) پرسشنامه مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان، کارول(1979) کسب می کنند.
تعهدات حقوقی: در این پژوهش منظور از تعهدات حقوقی ، نمرهای است که هر یک از آزمودنی ها در پاسخ به گویه های (15-14-13-12-11) پرسشنامه مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان کارول (1979) به دست آوردند.
تعهداتاجتماعی( نوعدوستانه): در این پژوهش منظور از تعهدات نوعدوستانه، نمره ای است که هر یک از آزمودنیها در پاسخ به گویه های (20-19-18-17-16) پرسشنامه مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان کارول (1979) کسب می کنند.
کارتیمی
در این پژوهش منظور از کارتیمی: نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به 19 گویه در پرسشنامه کارتیمی: لنچیونی (2004) کسب می کنند.
تعهد: در این پژوهش منظور از تعهد، نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به گویه های (4-3-2-1) در پرسشنامه کارتیمی، لنچیونی[37] (2004) به دست آوردند.
اعتماد: در این پژوهش منظور از اعتماد، نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به گویه های (8-7-6-5) در پرسشنامه کارتیمی، لنچیونی (2004) کسب می کنند.
مسؤولیتپذیری: در این پژوهش منظور از مسؤولیتپذیری؛ نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به گویه های (12-11-10-9) در پرسشنامه کارتیمی، لنچیونی (2004) به دست آوردند.
برخورد سازنده: در این پژوهش منظور از برخورد سازنده؛ نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به گویه های (16-15-14-13) در پرسشنامه کارتیمی، لنچیونی (2004) به دست آوردند.
هدفمندی: در این پژوهش منظور از هدفمندی؛ نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به گویه های (19-18-17) در پرسشنامه کارتیمی، لنچیونی (2004) کسب می کنند.
توسعه حرفه ای کارکنان:
در این پژوهش منظور از توسعه حرفه ای کارکنان: نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به 30 گویه در پرسشنامه توسعه حرفه ای کارکنان نوا(2008) کسب می کنند.
موارد آموزش[38]: در این پژوهش منظور از موارد آموزش؛ نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به گویه های (5-4-3-2-1) در پرسشنامه توسعه حرفه ای کارکنان نوا(2008) به دست آوردند.
کار تیمی: در این پژوهش منظور از کار تیمی؛ نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به گویه های(10-9-8-7-6) در پرسشنامه توسعه حرفه ای کارکنان نوا(2008) کسب می کنند.
مهارت سازمانی[39]: در این پژوهش منظور از مهارت سازمانی؛ نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به گویه های (16-15-14-13-12-11) در پرسش
خرید اینترنتی فایل کامل :
نامه توسعه حرفهای کارکنان نوا(2008) به دست آوردند.
توسعه مسیر شغلی[40]: در این پژوهش منظور از توسعه مسیر شغلی؛ نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به گویه های (22-21-20-19-18-17) در پرسشنامه توسعه حرفهای نوا(2008) کسب می کنند.
توسعه روابط بین فردی[41]: در این پژوهش منظور از توسعه روابط بین فردی، نمرهای است که هر یک از آزمودنیها از پاسخگویی به گویه های (26-25-24-23) در پرسشنامه توسعه حرفهای نوا(2008) کسب می کنند.
ارتباطات[42]: در این پژوهش منظور از ارتباطات؛ نمرهای است که هر یک ازآزمودنیها از پاسخگویی به گویه های (30-29-28-27) در پرسشنامه توسعه حرفه ای نوا(2008) به دست آورند.
- 1. Ashwin
- 2. Lick
[3] .Andrly & Tavys
[4]. Carol
[5]. Merriam-Webster, Dictionary
[6]. Lnchyvny
[7]. Nowa
[8]. Maier
[9]. Marvsy & Bnsyk
[10] .carol
[11]. Lnchyvny
[12]. Nowa
[13]. Corporate Social Responsibility
[14]. Carol
[15]. Economic commitments
[16]. Legal obligations
[17]. Moral obligations
[18]. Social obligations
[19]. Team work
[20]. Commitment
[21]. Confidence
[22]. Responsibility
[23]. Lnchyvny
[24] .Deal maker
[25]. Purposefulness
[26] .Professional development
[27]. Nowa
[28]. Education
[29]. Team work
[30]. Robbins, Astyfn
[31]. Organizational skills
[32] .Nowa
[33]. Career Development
[34] .Nowa
[35]. Development of interpersonal relationships
[36]. Telecommunications
[37]. Lnchyvny
[38]. Of Education
[39] .Organizational skills
[40]. Career Development
[41]. Development of interpersonal relationships
[42]. Communications