1-طرح پژوهش ………………………………………………………………………………….6
1-1 بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6
1-2 سوالات پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6
1-2-1 سوال اصلی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6
1-2-2 سوالات فرعی ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7
1-3 فرضیه های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7
1-3-1 فرضیه های اصلی و فرعی ………………………………………………………………………………………………………………………..7
1-4 پیشینه پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7
1-5 اهداف پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 8
1-6 روش پژوهش …………………………………………………………………………………………….. 8
1-7 اهمیت و ضرورت پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………… 9
1-8 جنبه نوآوری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 9
1-9 ساماندهی پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 9
بخش اول: کلیات پژوهش…..…………………………………………………………………………….. 10
فصل اول: مفهوم شرط و انواع آن …………………………………………………………………………………………………………………….. 11
مبحث اول: مفهوم شرط و انواع آن در حقوق ایران ………………………………………………………………………………………… 11
گفتار اول: مفهوم شرط در حقوق ایران …………………………………………………………………………………………………………….. 11
گفتار دوم: انواع شرط در حقوق ایران …………………………………………………………………………12
بند اول: شرط باطل ……………………………………………………………………………………… 12
بند دوم: شرط صحیح ………………………………………………………………………………. 12
مبحث دوم: مفهوم شرط و انواع آن در فقه امامیه ……………………………………………………………………………………………..13
گفتار اول: مفهوم شرط در فقه امامیه ……………………………………………………………………………………………………………… 13
بند الف: رابطه شرط با عقد …………………………………………………………………………………………………………………………………14
بند ب: شرط تعهد تبعی ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 16
گفتار دوم: انواع شرط در فقه امامیه …………………………………………………………………………………………………………………. 18
بند الف: شرط صحیح ………………………………………………………………….. 18
بند ب: شرط باطل غیر مبطل ……………………………………………………………………………………………………………………………. 18
بند ج: شرط باطل مبطل …………………………………………………………………………………………………………………………………… 20
بند د: شرط خلاف مقتضای عقد ………………………………………………………………………………………………………………………. 20
بند ه: شرط مجهول …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 21
مبحث سوم: مفهوم عدالت قراردادی ………………………………………………………………………………………………………………… 21
گفتار اول: مفهوم عدالت در حقوق ایران ………………………………………………………………………………………………………….. 21
گفتار دوم: مفهوم عدالت قراردادی در حقوق ایران ………………………………………………………………………………………….. 25
گفتار سوم: مفهوم عدالت قراردادی در فقه ………………………………………………………………………………………………………. 28
فصل دوم: شروط ناعادلانه ………………………………………………. 31
مبحث اول: مفهوم و مصادیق شروط ناعادلانه ………………………………………………………………………………………………….. 31
گفتار اول: مفهوم و مصادیق شرط ناعادلانه در حقوق ایران ……………………………………………………………………………. 31
بند الف: مفهوم شرط ناعادلانه در حقوق ایران …………………………………………………………………………………………………. 31
بند ب: مصادیق شروط ناعادلانه در حقوق ایران ………………………………………………………………………………………………. 33
گفتار دوم: مفهوم و مصادیق شرط ناعادلانه در فقه …………………………………………………………………………………………. 36
بند الف: مفهوم شرط ناعادلانه در فقه …………………………………………………………………………………………………………………36
بند ب: مصادیق شرط ناعادلانه در فقه ……………………………………………………………………………………………………………… 36
بند ج: ویژگی های شرط ناعادلانه در فقه …………………………………………………………………………………………………………. 37
گفتار سوم: جایگاه عدالت در نظام های حقوقی ………………………………………………………………………………………………….39
بند اول: قراردادهای غیر عادلانه در قانون تجاری آمریکا ………………………………………………………………………………….. 43
بند دوم: قراردادهای غیر عادلانه در حقوق اروپایی ………………………………………………………………………………….44
بخش دوم: آثار شروط ناعادلانه قراردادی ……………………………………………….. 51
فصل اول: آثار شروط ناعادلانه ………………………………………………………………………………………………………………………….. 52
مبحث اول: بطلان قرارداد …………………………………………………………………………………………………………………………………. 52
بند اول: تفاوت بطلان از عدم نفوذ ……………………………………………………………………………………………………………………..54
بند دوم: وضعی که در اثر عقد باطل بالفعل موجود است ………………………………………………………………………………… 54
بند سوم: بطلان یا معتبر کردن بعدی یک عقد …………………………………………………………………………………………………54
بند چهارم: تثبیت یک عقد باطل ………………………………………………………………………………. 57
مبحث دوم: صحت قرارداد …………………………………………………………………………… 58
فصل دوم: آثار شروط ناعادلانه در حقوق و فقه ……………………………………………………………………………………………….. 61
مبحث اول: آثار شرط ناعادلانه در حقوق ایران ………………………………………………………………………………………………… 62
مبحث دوم: آثار شرط ناعادلانه در فقه ………………………………………………………… 65
بند الف: قاعده لاضرر …………………………………………………………………..65
بند ب: قاعده انصاف ………………………………………………………………………………………… 71
بند ج: وجه التزام …………………………………………………………………………………………… 74
بند د: تغییر بنیادین اوضاع و احوال …………………………………………………………………………………………………………………. 76
مبحث سوم: معیار عادلانه بودن در قانون …………………………………………………………………………………………………………81
مبحث چهارم: قراردادهای غیر عادلانه در حقوق اسلام ………………………………………………………………………………….. 82
بند اول: انتقال مالکیت، تصرف و ضمان معاوضی ……………………………………………………………………………………………. 84
بند دوم: استغلال و غبن …………………………………………………………………………………………………………………………………… 84
بند سوم: فضل المال بالعوض ………………………………………………………………………………………………………………………………86
بند چهارم: بیع المضطر یا بیع الالجاء یا بیع المضغوط ……………………………………………………………………………………. 87
بند پنجم: معاملات سفهی ………………………………………………………………………………………………………………………………… 87
فصل سوم: نوع قرارداد ……………………………………………………………………………….. 87
مبحث اول: قرارداد دولتی ……………………………………………………………………….. 87
گفتار اول: انواع قراردادهای دولتی ……………………………………………………………………………………………………………………. 88
بند اول: قرارداد اداری ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 88
بند دوم: قرارداد غیر اداری ………………………………………………………………………………………………………………………………… 88
گفتار دوم: نظام حقوقی قراردادهای دولتی ………………………………………………………………………. 89
مبحث دوم: قرارداد الحاقی ……………………………………………………………………… 90
گفتار اول: مصادیق قراردادهای الحاقی …………………………………………………………………………………………………………….. 92
بند اول: قراردادهای اعتباری …………………………………………………………………………………………………………………………….. 92
بند دوم: قراردادهای فروش اعتباری …………………………………………………………………………………………………………………..92
بند سوم: قراردادهای عرضه خدمات اعتباری …………………………………………………………………………………………………… 94
بند چهارم: قراردادهای اجاره به شرط تملیک ………………………………………………………………………………………………….. 94
گفتار دوم: تحلیل حقوقی ماهیت قرارداد الحاقی ……………………………………………………………………………………………….96
مبحث سوم: رویه قضایی ………………………………………………………………………. 98
بخش سوم: تعدیل شروط ناعادلانه ……………………………………………………….106
خرید اینترنتی فایل کامل :
فصل اول: مفهوم تعدیل ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 107
مبحث اول: ادله موافقین ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 108
مبحث دوم: ادله مخالفین ………………………………………………………………………………………………………………………………….109
مبحث سوم: نظر نویسنده…………………………………………………………………………………………………………………………………..109
فصل دوم: انواع تعدیل ……………………………………………………………………………………………………………………………………….110
مبحث اول: انواع تعدیل در حقوق …………………………………………………………………………………………………………………….110
گفتار اول: تعدیل قانونی ……………………………………………………………………………………………………………………………………110
بند اول: شرایط انطباق نظریه حادثه غیر مترقبه ……………………………………………………………………………………………..111
بند دوم: تفاوت تعدیل قرارداد در صورت حادثه غیر مترقبه با نظریه قوه قاهره ……………………………………………..112
گفتار دوم: تعدیل قراردادی ……………………………………………………………………………………………………………………………….112
بند اول: تعدیل مستند به توافق طرفین در متن عقد با مبنای معلوم و معین ……………………………………………….113
بند دوم: تعدیل مستند به توافق طرفین در متن عقد بدون مبنای معلوم ……………………………………………………….113
گفتار سوم: تعدیل قضایی ………………………………………………………………………………………………………………………………. 115
مبحث دوم: انواع تعدیل در فقه ………………………………………………………………………………………………………………………..121
گفتار اول: غبن حادث ………………………………………………………………………………………………………………………………………121
گفتار دوم: عسر و حرج ……………………………………………………………………………………………………………………………………..123
نتیجه گیری و پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………125
منابع و مآخذ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..127
فهرست علائم و اختصارات
قانون مدنی ……………………………………………………………………………………………………………………….ق.م.
قانون مجازات اسلامی ………………………………………………………………………………………………………ق.م.ا.
قانون تجارت …………………………………………………………………………………………………………………….ق.ت.
قانون آیین دادرسی مدنی ……………………………………………………………………………………………….ق.آ.د.م.
قانون مسئولیت مدنی ……………………………………………………………………………………………………..ق.م.م.
قانون مدنی فرانسه ………………………………………………………………………………………………………….ق.م.ف.
قانون ثبت ………………………………………………………………………………………………………………………..ق.ث.
رجوع کنید …………………………………………………………………………………………………………………….. ر.ک.
جلد ………………………………………………………………………………………………………………………………….ج.
چاپ …………………………………………………………………………………………………………………………………چ.
شماره ………………………………………………………………………………………………………………………………ش.
قمری ……………………………………………………………………………………………………………………………….ق.
علیه السلام ………………………………………………………………………………………………………………………ع
مقدمه
است که از تعریف یا ماهیت آن ناشی میشود. آکویناس چنین کاری را کرده است. او در بحث از عدالت معاوضی دسته بندی زیر را ارائه کرده است: معاوضه ارادی زمانی واقع میشود که شخصی به طور ارادی مالش را به دیگری منتقل کند اگر انتقال او به گونهای باشد که دریافت کننده، تعهد و دینی نداشته باشد مثل مورد هبه، این عملی است که ربطی به عدالت ندارد و ناشی از آزادی است. انتقال ارادی وقتی مربوط به عدالت است که متضمن مفهوم تعهد باشد و این امر به سه شیوه حاصل میشود.
- شخص در مقابل مالی که دریافت میدارد مالش را به او منتقل کند، مثل مورد بیع و شراع.
- شخص مالش را به دیگری منتقل کند به طوری که منتقلالیه از آن استفاده نماید با این تعهد که آن را به مالک برگرداند. اگر این کار مجانی باشد در اموالی که ثمره دارند انتفاع میگویند و در مورد اموالی که ثمره ندارند مثل پول و مانند آن قرض برای مصرف و قرض برای استفاده میگویند. اگر با وجود این استفاده مجانی نباشد معامله اجاره است.
- شخص مالش را به دیگری منتقل کند تا دوباره پس بگیرد این اقدام یا برای حفاظت از مال است مثل ودیعه یا به خاطر تعهدی که به وجود می آید، مانند اینکه شخص مالش را به رهن میگذارد یا وثیقه کسی میگذارد. در فلسفه ارسطو و آکویناس ماهیت یک عمل با توجه هدفش تعریف میشود. به همین جهت انواع مختلف قرارداد نیز با توجه به هدفشان تعریف میشوند. با وجود این، هدف برخی از قراردادها چیزی بیش از آن است که در ذهن طرفین جریان دارد. به اعتقاد اینان بخش ها و اجزای مختلف قرارداد با توجه به هدف قرارداد معنا میشود. برای رسیدن به این هدف برخی شروط مناسب و برخی مناسب نیستند. آکویناس قراردادها را به این دلیل تعریف میکند که تنها پس از تعریف قرارداد است که شخص میتواند تصمیم بگیرد شرطی عادلانه است یا نه. شروط مناسب و عادلانه طبیعی هستند به این معنا که به دلیل ماهیت و طبیعت قرارداد به قرارداد مربوط اند. آکویناس عقد نکاح را مثال میزند. آنچه هدفهای نکاح را پیش میبرد طبیعی است. بنابراین، بخشی از تعهداتی است که نکاح ایجاد میکند اما آنچه در مقابل این هدف ها است بخشی از نکاح را تشکیل نمیدهد. در قرن هفدهم قضات قرون وسطی این دیدگاه را مطرح کردند که اگر هیچ قیمتی توسط مقام عمومی تعیین نشده باشد قیمت عادلانه قیمتی است که با آن قیمت کالاها به شکلی عادی در بازار معامله میشوند، این در صورتی است که امتیاز انحصاری وجود نداشته باشد. امروزه به تبع شیوه های نوین زندگی و ظهور روابط اجتماعی جدید